Η τοποθέτηση μαύρης σημαίας σε ιρανικό μνημείο δεν συμβολίζει πρόθεση πολέμου

Σε ιστολόγια και λογαριασμούς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αναπαράγεται φωτογραφία με μαύρη σημαία η οποία έχει τοποθετηθεί σε μνημείο στο Ιράν, και συνοδεύεται από τον ισχυρισμό ότι αυτή η κίνηση δείχνει την πρόθεση του Ιράν να εμπλακεί στον πόλεμο με το Ισραήλ. Ωστόσο ο εν λόγω ισχυρισμός δεν ευσταθεί καθώς η τοποθέτηση της σημαίας συμβολίζει πένθος και όχι πρόθεση πολέμου.

Αναπαραγωγές του ισχυρισμού σε μέσα ενημέρωσης και ιστολόγια: geostratigika.gr, sportime.gr freepen.gr, enoplos.gr

Παραδείγματα σχετικών αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης θα βρείτε αρχειοθετημένα εδώ, εδώ, και εδώ.

Ο εξεταζόμενος ισχυρισμός

Στα εξεταζόμενα δημοσιεύματα διαβάζουμε τα εξής:

To Iράν σήκωσε τη μαύρη σημαία της εκδίκησης στον τάφο Razavi.

Η μαύρη σημαία που αντιπροσωπεύει το κάλεσμα για «Εκδίκηση» αναρτήθηκε στον τάφο Razavi στο Mashhad, στην επαρχία Khorasan του Ιράν, σημειώνει η τουρκική εφημερίδα haberler.com.

Η μαύρη σημαία είναι σημάδι εκδίκησης και το χρώμα του καλύμματος κεφαλής που φοριέται όταν πάνε οι στρατιώτες στη μάχη.

«Μια αξιοσημείωτη εξέλιξη σημειώθηκε μετά την επίθεση του Ισραήλ σε νοσοκομείο στη Γάζα, κατά την οποία τουλάχιστον 500 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Το Ιράν, μια από τις χώρες που αντέδρασαν πιο σκληρά στους βομβαρδισμούς του Ισραήλ που συνεχίζονται εδώ και 12 ημέρες, ύψωσε ένα μαύρο πανό που αντιπροσωπεύει την έκκληση για “Εκδίκηση”, στον τάφο Razavi στο Mashhad, στην επαρχία Khorasan», σημειώνεται.

Ο ίδιος ισχυρισμός κυκλοφόρησε και σε πληθώρα λογαριασμών στο Facebook:

Ανάλυση του ισχυρισμού

Τα εξεταζόμενα δημοσιεύματα δείχνουν εικόνες από το μνημείο Imam Reza στην πόλη Μασχάντ του Ιραν. Το εν λόγω μνημείο είναι ένα σύμπλεγμα κτηρίων στο οποίο περιλαμβάνεται και το μαυσωλείο του Ali ibn Musa al-Rida, απόγονο του Μωάμεθ και 8ο ιμάμη της Imāmiyya, ένα παρακλάδι του σιισμού.

Σύμφωνα με τον εξεταζόμενο ισχυρισμό, η τοποθέτηση της μαύρης σημαίας, στην θέση της πράσινης σημαίας που βρίσκεται στον θόλο του μνημειου, δείχνει πρόθεση εκδίκησης και πολέμου από την πλευρά του Ιράν. Ωστόσο αυτός ο ισχυρισμός είναι αβάσιμος, καθώς η αλλαγή της σημαίας έγινε για λόγους πένθους. Στον επίσημο λογαριασμό του μνημείου στο Facebook αναρτήθηκαν στις 18 Οκτωβρίου φωτογραφίες με την μαύρη σημαία, συνοδευόμενες με την εξήγηση ότι η αλλαγή έγινε για λόγους πένθους για τις επιθέσεις που διεξήγαγε το Ισραήλ στην Λωρίδα της Γάζας οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα τον θάνατο άμαχου πληθυσμού.

Είναι σκόπιμο να τονίσουμε επίσης ότι αυτή δεν είναι η μόνη περίπτωση που έχει χρησιμοποιηθεί η εν λόγω σημαία, καθώς αποτελεί μέρος της περιόδου πένθους κατά το “Muharram” και το “Safar” τον πρώτο και δεύτερο μήνα του Ισραλμικού ημερολογίου αντίστοιχα, όταν οι Σιίτες μουσουλμάνοι τιμούν, μεταξύ άλλων, την μνήμη του Husayn ibn Ali, εγγονού του Μωάμεθ. Την αλλαγή της μαύρης σημαίας με την παραδοσιακή πράσινη σημαία, μετά την ληξη του Muharram, βρίσκουμε και σε σχετικό άρθρο του Iran Press News Agency από τον Οκτώβριο του 2021 στο τέλος του μήνα Safar, ενώ σε εικόνα του Google Street View από το 2019 βλέπουμε την ίδια μαύρη σημαία σε περίοδο που συμπίπτει με τον μήνα Safar του Ισλαμικού ημερολογίου.

Η στάση του Ιράν και άλλων αραβικών χωρών αναφορικά με την σύγκρουση Χαμάς και Ισραήλ

Η επιλογή χρήσης της σημαίας πένθους από το Ιραν σχετίζεται με την στάση που έχει πάρει στο πλαίσιο της σύγκρουσης μεταξύ Χαμάς και Ισραήλ και τις συνεπακόλουθες επιθέσεις στην Λωρίδα της Γάζας μετά την εισβολή της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023. Την ξαφνική επίθεση της Χαμάς ακολούθησε η απαγωγή και δολοφονία εκατοντάδων Ισραηλινών με τις τελευταίες εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για περίπου 1,400 θανάτους και περίπου 212 απαχθέντες Ισραηλινούς. Σε απάντηση αυτής της επίθεσης, το Ισραήλ έχει προβεί σε μαζικές πυραυλικές επιθέσεις στην Λωρίδα της Γάζας προκαλώντας σημαντικές καταστροφές σε κατοικίες και υποδομές και τον θάνατο περισσότερων από 4,000 αμάχων, σύμφωνα με τελευταίες εκτιμήσεις. Αυτή η σύγκρουση έχει οδηγήσει πολλές χώρες της Μέσης Ανατολής να ταχθούν υπέρ των αμάχων Παλαιστίνιων, μια εκ των οποίων είναι και το Ιραν. Ωστόσο οι σχέσεις του Ιράν με το Ισραήλ και την Παλαιστίνη είναι χρόνιες και δεν περιορίζονται στα πρόσφατα γεγονότα.

Το Ιραν και το Ισραήλ είχαν σχέσεις συνεργασίας μέχρι την ιρανική επανάσταση του 1979, μετά την οποία το νέο καθεστώς έκοψε σχέσεις και ξεκίνησε να υποστηρίζει ομάδες οι οποίες τάσσοντας εναντίον του Ισραήλ. Σε αυτό το πλαίσιο, το Ιράν έχει παράσχει οικονομική και στρατιωτική υποστήριξη στην Χεζμπολά στον ΛίβανοⓘΗ Χεζμπολά ιδρύθηκε με την υποστήριξη της Επαναστατικής Φρουράς του Ιράν το 1982., και άλλες αντίστοιχες ομάδες, οδηγώντας στην επιδείνωση των εντάσεων στην περιοχή. Στον αντίποδα, το Ιράν ιστορικά έχει δείξει υποστήριξη στους Παλαιστινίους η οποία έχει μεταφραστεί, πέραν της ιδεολογικής στήριξης, και σε υλική βοήθεια, μεταξύ άλλων και σε παραστρατιωτικές ομάδες όπως η Χαμάς.

Στο πλαίσιο της τωρινής σύγκρουσης, ο υπουργός εξωτερικών του Ιράν δήλωσε στις 22 Οκτωβρίου ότι, αν δεν σταματήσουν οι επιθέσεις στην Γάζα, “όλα είναι πιθανά και η περιοχή θα αποσταθεροποιηθεί περαιτέρω”. Ωστόσο, παρά την έμμεση εμπλοκή του Ιράν στον πόλεμο και τα τελεσίγραφά του για αμεσότερη επέμβαση, μέχρι στιγμής, δεν υπάρχει επιβεβαίωση ότι έχει αποφασίσει να κυρήξει ανοιχτά πόλεμο.

Συμπέρασμα

Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, ο ισχυρισμός ότι το Ιραν σήκωσε μαύρη σημαία σε μνημείο για να δηλώσει πρόθεση επίθεσης στο Ισραήλ είναι ψευδής. Η εν λόγω σημαία στο μνημείο Imam Reza σηκώθηκε ως ένδειξη πένθους για τις απώλειες αμάχων στην Λωρίδα της Γάζας. Η ίδια σημαία σηκώνεται κάθε χρόνο κατά τους μήνες Muharram και Safar του Ισλαμικού ημερολογίου σε ένδειξη πένθους, όταν οι Σιίτες μουσουλμάνοι τιμούν, μεταξύ άλλων, την μνήμη του Husayn ibn Ali, εγγονού του Μωάμεθ.

Στάμος Αρχοντής

Αρχισυντάκτης στο FactReview και fact-checker με βασικό αντικείμενο την επιστημονική αρθρογραφία και ανάλυση επιστημονικής παραπληροφόρησης.